Қазақстанның банк жүйесінің мәселелері туралы

Ең серпінді және тиімді банк жүйесі ТМД-ның, КСРО ыдырағаннан кейін, болып Қазақстанның банк жүйесі, ол дегенмен емес осындай кең ауқымды ретінде ресей, немесе тіпті украин, бірақ өте әлдеқайда институционалдық дамыған. 2003 жылы Қазақстан көшті Халықаралық жүйесіне қаржылық есептілік (IAS), 2005 жылы поллисал келісім «халықаралық конвергенция өлшеу капиталды және капитал стандарттарын» (Basel II) Алдындағы әлемдік қаржылық дағдарыспен (1 қаңтардағы жағдай бойынша, 2007 жылы Қазақстанның банк жүйесі тұрды 33 екінші деңгейдегі банктердің және белсенді түрде дамыды. Салыстырмалы берілген кредиттер көлемі Қазақстанда айтарлықтай жоғары қарағанда .аругих ТМД елдерінде, яғни, 61,5%, салыстыру үшін Ресейде сол көрсеткіш 30,2% — ды [8]. Екінші жағынан, салыстырмалы депозиттер көлемі айтарлықтай емес различался (48,4%, 31,4%), бұл көрсетеді құрылымдық айырмашылықтар көздерінің қорлары. Бұл ретте үш жетекші банктің бірінші эшелон тура келді 60% — дан астамы банктік жүйесі активтері көлемінің, атап айтқанда: Банк Қазақстан Республикасының Халықтық Жинақ банкі. Тұранәлем банкі (Банк). Казкоммерцбанк. Әлемдік қаржы дағдарысы (ХҚК) сөз сөйледі рөлін лакмусовой қағазды және қажеттігіне елеулі кемшіліктері де өздерінің қабылданған модельдер басқару коммерциялық банктер, сондай-ақ мемлекеттік реттеу, банк жүйесі. Ретінде анықталған факт, қазақстандық банктер қатысып, қомақты ақша сомасын американдық қатысатын банктердің хедж-қорлар, және дағдарыс кезінде өзінің непродуманной саясат, олар соқтығысып, екі негізгі проблемалар:
1. Салмақты дамуындағы ролі банктердің ойнаған құрылыс секторы (мысалы, 45% — ы кредиттік портфель Альянс Банк-ын салуға арналған несиелер мен ипотека) және оның құлдырауымен, банктер айтарлықтай зардап шекті.
2. Көлемді сыртқы қарыз алу құраған 50% — дан астамы, олардың жалпы сомасы қарыз қаражаты банктердің, бұл қарағанда әлдеқайда жоғары мысалы, Ресей аталған көрсеткіш 18%. Атап айтқанда, тек 2006 жылы қазақстандық банктер алды 18 млрд. долл. АҚШ-тың халықаралық кредиттер, ал 2007 ші,оу қазақстандық банктер болды, шетелдік кредиттерді қазірдің өзінде 40 млрд. ақш долл. АҚШ. Қазірдің өзінде 2008 жылдың аяғына қарай сыртқы борышына қызмет көрсету, Қазақстанның достигало деңгейін балама 42%, экспорттың де айтарлықтай үлесі кредиттердің дағдарыс болды рефинансирована астында әлдеқайда көбірек пайызы). Соған қарамастан, қазақстандық билік тез вмешались жағдайға мақсатында тез проблемаларды реттеу және тұрақтандыру банк жүйесі. 2007 жылдың көктемінде Қазақстан Ұлттық Банкі құрды көмек қоры проблемалары бар төлем жасамау үшін шағын банктер, тоқтату үшін сыртқы қарыз алу және болдырмау pr несиелік рейтингтер. Бұдан әрі, 2008, кейін банкроттық Lehman Brothers, ал осы құрылым түрі үлкен сыртқы қарыз алуына байланысты болды және банк жүйесі, ҚР Үкіметі, Қазақстан Республикасының жаңа бағдарламасы туралы хабарлады, мемлекеттік қолдау аясында бөлінген 5 миллиард АҚШ доллары көмек ретінде ірі ұлттық банктердің орнына ширек өз акцияларын (осылайша мемлекет сконцентрировало өз қолында үштен бірі корпоративтік депозиттер). Осы бағдарламаның арқасында, БТА Банк, еліміздегі ең ірі, 2 млрд. АҚШ доллары болса, Казкоммерцбанк, екінші көлемі бойынша, 300 миллион АҚШ доллары, ал Халық «және» Альянс — банк 500 млн. долл. АҚШ-тың әрбір. Бұл банктер, бір жағынан, арасында сол нарық ойыншыларының, кім ең алдымен зардап шеккен дағдарыс, ал, екінші жағынан, жүйе құраушы болып табылады. Бұл ретте, барлық қаржылық қолдау мемлекет тарапынан жүргізілді астында қатаң директивті мақсатты бағыттылығына, ол выражалась мақсатты жұмсау қаражат мынадай бағыттар бойынша: Кредиттік қамтамасыз ету, экономиканың нақты секторын. Қаржыландыру аяқталмаған құрылыс. Қамтамасыз ету (есептен шығару) қайтарылмайтын кредиттер. Осылайша, үлесі банктердің сыртқы міндеттемелерінің олардың жиынтық міндеттемелердегі дейін қысқарды 23,9% 1 қаңтардан 2011 жылғы қарсы 33,6% 1 қаңтар 2010 жыл. Сондай-ақ, кейіннен, негізгі сәттер қатысты үкімет және ҚҰБ төмендегенін атап өту қажет есептік мөлшерлемесін 7% — ға дейін (ең төменгі көрсеткіш тарихында). 2007 жылдан бастап, қамтамасыз ету үшін барабар қысқа мерзімді өтімділік, ҚҰБ бастады банктерге қайта қаржыландыру қарызын береді және қабылданатын құралдардың тізбесін кепіл ретінде, кеңейтіліп, резервтік талаптар төмендетілді, ең төменгі деңгейге дейін тарихындағы (1,5% ішкі міндеттемелер бойынша 2,5% және өзге міндеттемелері бойынша). Айта кету керек, сабақтары, қаржылық дағдарыс айтарлықтай әсер етті базарлар мен әкелген жаңа нормативтік бастамаларына айқындайтын, басқару тетіктері банк жүйесі дағдарыстан кейін өткен аймен са/қатысатын бизнес-моделі. Сонымен бірге, тәуекелдер банк қызметі Қазақстанда қалып, әлі де жоғары деңгейде, атап айтқанда: сақталады жоғары реттеуші және валюталық тәуекелдер, елеулі концентрациясы берілген кредиттердің сапасы төмен активтер өсуде мерзімі өткен берешек және бағалы қағаздар портфелі тәуелділігі күшеюде банк жүйесінің жай-күйі туралы, мемлекеттік бюджет, өте шектеулі бар ресурстық база, әлсіз институционалдық құрылымы, жеткілікті пәрменді саясат реанимация проблемалық банктердің нарығы болмаған кезде проблемалық борыштарды, тиімсіз нормативтік-құқықтық база. Жағдай бойынша 01.12.2012 ж. қазақсанның банк секторында 38 ЕДБ-ның жиынтық активтері олардың құрады 13708,9 млрд. теңге. Үлесі 10 ірі ЕДБ-ға кеміді 01.09.2012 ж. дейін 01.12.2012 ж. — 0,1% — дан 81,3% — ға, ал үлесі 5 ірі банктерден — 0,9% — ға дейін 60,3%, бұл іс жүзінде жоқ шоғырлану деңгейін төмендету банк секторы активтерінің. Егер қарау бойынша құрылған провизиялар кредиттік портфель болса, онда олар ұлғайып, жоғарыда көрсетілген уақыт кезеңінде 1,5% — ға дейін 4041,6 млрд. теңге.
Бұл несие портфелінің сапасын, онда жағдай бойынша 01.12.2012 ж. байқалады, шамалы нашарлауы ЕДБ жиынтық несиелік қоржынының сапасы: үлесі жұмыс істемейтін кредотов жалпы көлемінен кредиттік портфелінің 37,4% — ға ұлғайып, 0,1% — ға өсті. Мен айтқанда жалпы көлемі 37,4% жұмыс істемейтін кредиттердің жүйесі болуы тиіс, кем дегенде, сигналы мемлекет үшін және ҚР ҰБ басталғаны туралы араласу және қолдану директивтік әдістерін реттеу, банк жүйесі. Оның үстіне, бірқатар банктердің, соның ішінде жүйе құрушы бар ең көп сапасының нашарлауы несие портфелінің АҚ «БТА Банк» АҚ, «Нұрбанк», АҚ «ТЕМ1РБАНК», несиелердің үлесі, құрады 86,7%, 50,7% — 47,7%, тиісінше, болып табылады катастрофичным құбылыс. Екінші жағынан сипаттай отырып, көрсеткіштері кесте 2 тұжырымдауға болады төмендегідей: сақталады, сенім, халықтың да, заңды тұлғалардың екінші деңгейдегі банктерге.